“‘En - Nücumu’z – Zahire fi Müluk-i Mısr Ve’l-Kahire’ Adlı Eserdeki Türkçe Kelimeler

Memlûk Devleti ve Beylikler Dönemi ile ilgili yabancı dildeyazılmış çok sayıda kaynak eser vardır. Bu kaynaklar arasında özellikle Arapçaolanlar büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada ele alınacak olan eser ise İbniTagrıberdi’nin “En-Nücûmu’z- Zâhire fiMülûki Mısr ve’l – Kâhire” adlı eseridir. Türk asıllı olan Tagrıberdi, bueserde öncelikle Mısır tarihini yazmayı amaçlamıştır. Eser, adından daanlaşılacağı üzere Mısır tarihidir. Mısır’ın Hz. Ömer devrinde oranın ilkvalisi bulunan Amr bin As tarafından fethedildiği yılla (641) başlar ve müellifinölümünün bir yıl öncesi olan siyasi ve askeri olayların, sekiz buçuk asırlıktarihini içerir. Eserde olaylar kronolojik sırayla yazılmıştır ve dönem adlarıalt başlıklar olarak verilmiştir. Yazar, Mısır tarihini yazarken doğal olarak odönemde Mısır’a komşu olan devletlerle ilgili birçok meseleye de kitabında yervermiştir. Böylece Memlûklar, Dulkadiroğulları ve bazı beylikler hakkında dabilgiler yer almaktadır.Bu çalışmada eserde geçen Türkçe kelimeler, Türkçe ibare veterimler tespit ve tasnif edilmeye çalışılacaktır. Elde edilecek verilersiyasi, dini, savaş terminolojisi, sosyal hayat gibi başlıklar adı altındatasnif edilecektir. Eserde kullanılan Türkçe özel adlar, yer adları veya devletadları özellikle o dönemin Türkçe kullanımını tespit etmede önemli verilerolarak kullanılacaktır. Elde edilen bu veriler, Türk tarihi, Türk folkloru,gelenek ve göreneklerine ait bazı detayları gün yüzüne çıkarması bakımındanönem arz etmektedir.Çalışmanın amacı, bu eserde kullanılan Türkçe kelimelerin tespitiylebirlikte o dönemde Türkçe’nin Arap coğrafyasındaki etkisini görmek, Mısırtarihi için önemli sayılan bir eserde Türkçe söz varlığını görmek ve kullanılankelimelerden yola çıkarak Memlûklar devleti ve çağdaşı olan diğer Türktopluluklarıyla ilgili verileri ileride yapılacak olan çalışmalarda sunmaktır.